Throwback: van turnpianist tot wereldburger

Inmiddels is een grote vleugel in de turnhal niet meer voor te stellen, maar in de jaren zeventig en tachtig begeleidde Cees Langeveld als pianist talloze turn- en ritmische gymnastiekoefeningen. Zijn werk bracht hem op bijzondere plekken en leverde hem nieuwe inzichten, warme contacten én een toekomst in de culturele sector op.

“Ik had turnles van Huib van Zetten, de vader van Hans”, begint Cees Langeveld. “Ondertussen volgde ik ook pianoles en werd ik gevraagd om de balletlessen van de turnsters te begeleiden. Vervolgens kwam ik bij de gymlessen voor huisvrouwen terecht en zo bleef ik doorschuiven. In 1974 werd ik tweede pianist van de nationale turnselectie, na de Olympische Spelen van 1976 in Montreal werd ik de eerste. In 1980 kwam ook de nationale selectie ritmische sportgymnastiek bij mijn takenpakket. Uiteindelijk ben ik veertien jaar turnpianist geweest. Daarna kwam ik in het organisatiecomité van de WK turnen in Rotterdam en in 1989 nam ik plaats in het bondsbestuur.”

Karakter van de beweging

Tijdens zijn werkzaamheden als turnpianist moest Langeveld, geboren op 12 september 1956, nog wel het een en ander in de vingers krijgen. Alleen bladmuziek kunnen spelen is niet voldoende, want het vak van turnpianist is een vak apart. “Voor veel oefeningen werden muziekstukken gecomponeerd of bestaande melodieën bewerkt. Om dat te kunnen, moest je compositie- en harmonieleer volgen. Je moest ook de handigheid hebben om te improviseren, voor het begeleiden van de balletlessen en de warming-up. Dat kreeg je door veel pianomuziek te luisteren.”

Het is een groot verschil met nu. Tegenwoordig kennen we geen live-muziekbegeleiding meer in de turnhal, terwijl Langeveld als pianist een wezenlijk onderdeel uitmaakte van het turnen. Zijn pianospel telde zelfs mee in de beoordeling. “De muziek was niet zomaar een gegeven waarbij een oefening werd gemaakt. Ik verplaatste mij in het karakter van de turnster en haar oefening, want dat moest ik ondersteunen met mijn pianospel. Als een oefening inspanning vereiste, moest je dat met kracht ondersteunen. Bij een lieflijke beweging, hoorde lieflijk pianospel. In elke beweging zit een apart gevoel, een aparte dynamiek, en dat moest je herkennen in de muziek. De bewegingen van de turnster en mijn pianospel moesten een eenheid zijn.”

Ben je benieuwd naar het hele verhaal van Cees Langeveld? Lees dan The Connection!