Vraag en antwoord

• Ik wil een (nieuw) beleidsplan schrijven voor een sociaal veilige club. Hoe doe ik dit?

  Waar moet je starten als je aan de slag wil om je club (nog) sociaal veilig(er) te maken en grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan? Je bent een aantal zaken verplicht te regelen om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Daarnaast zijn er echter nog meer stappen die je kunt nemen om grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan en te zorgen voor een club waar jouw leden veilig kunnen sporten. Al deze, verplichte en wenselijke, stappen en maatregelen komen terug in het High5 Stappenplan van Centrum Veilige Sport.

  Om het je makkelijk te maken hebben wij de verplichte elementen van een beleidsplan voor en aanpak van een sociaal veilige club voor je op een rij gezet (via de links vind je handige voorbeelden of meer uitleg). Volg je het High5 Stappenplan van Centrum Veilige Sport, dan volgen onderstaande stappen elkaar automatisch op:

  • Visie en doelen
  • Huishoudelijk reglement en gedragsregels
  • Meldprotocol
  • Aanstellen vertrouwenscontactpersoon

  Gratis ondersteuning
  Je hebt als clubbestuurder ook de mogelijkheid om ondersteuning te krijgen bij het verbeteren van de sociale veiligheid. Een expert op het gebied van sociale veiligheid staat je 15 uur bij en kijkt samen naar de belangrijkste verbeteringen. Meer informatie, aanvragen of inschrijven van een verenigingstraject kan via vog@nocnsf.nl. 

• Ik wil een nieuwe trainer/coach/vrijwilliger aannemen. Waar moet ik op letten?

  Natuurlijk wil je als bestuur dat de sportbegeleiders van onbesproken gedrag zijn. Gebruik voor het aanstellen (en vervolgbeleid) van betaalde- en onbetaalde krachten deze uitgangspunten.

  Er zijn vijf stappen voor het aanstellen van betrouwbare sportbegeleiders (betaald/vrijwilliger).

  1. Vraag aan alle sportbegeleiders, vrijwilligers en bestuursleden om een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag). In het gesprek kun je als bestuur aangeven waarom dit voor jullie belangrijk is. Gebruik daarvoor deze voorbeeldbrief. Voor verenigingen is het aanvragen van een VOG gratis mits je aan de voorwaarden voldoet. Je hebt voor het aanvragen van de VOG een e-herkenning nodig. E-herkenning is te vergelijken met DigiD, maar dan voor organisaties;
  2. Check referenties bij verenigingen waar de sollicitant actief was. Doe dit niet alleen bij het bestuur, maar ook bij een sportend lid of sportouder van de vorige vereniging van een sollicitant;
  3. Check of iemand in het Register met tuchtuitspraken voor zeden in de sport staat. Dat kan via het Centrum Veilige Sport. Op deze lijst staan alle tuchtuitspraken van alle bonden. Zo kun je nagaan of iemand in een andere sport een veroordeling heeft gehad. Je kunt een aanvraag indienen met dit formulier;
  4. Vraag alle vrijwilligers en betaalde krachten om hun handtekening te zetten onder de onderwerping aan het tuchtrecht. Dit schept duidelijkheid en maakt dat je iemand kan aanspreken op grensoverschrijdend gedrag. (Leden van de vereniging zijn via hun lidmaatschap gebonden aan de bond en daarmee aan het sport tuchtrecht van het ISR. Zij hoeven deze verklaring dus niet te ondertekenen).
  5. Stel naast de gedragsregels voor je vereniging ook omgangsregels voor je leden op en laat deze ook ondertekenen door de sportbegeleiders. Eventueel kan je één verklaring maken met zowel de onderwerping aan het tuchtrecht als de omgangsregels.

  In bijgaand document van de KNGU vind je meer informatie over de wijze waarop het tuchtrecht binnen de KNGU is geregeld.

• Ik vermoed dat er sprake is van grensoverschrijdend gedrag binnen mijn club. Wat moet ik doen?

  Zorg dat duidelijk is hoe je als vereniging omgaat met signalen en meldingen van grensoverschrijdend gedrag. Zo weet iedereen binnen jouw club dat grensoverschrijdend gedrag niet wordt getolereerd en hoe er van een verdenking of overtreding melding gemaakt moet worden. 

  Als jij als bestuurder denkt dat er sprake is van grensoverschrijdend gedrag, is het heel belangrijk deze signalen niet te negeren. Praat erover met de betrokkenen en neem bij twijfel over hoe te handelen contact op met de vertrouwenscontactpersoon van de bond.

  Vanaf januari 2020 is er meldplicht voor bestuurders en begeleiders in het tuchtrecht als er een vermoeden is van seksuele intimidatie of misbruik. Begeleiders moeten zich melden bij het bestuur van de vereniging of de vertrouwenscontactpersoon van de bond. Bestuurders van de vereniging moeten zich melden bij de vertrouwenscontactpersoon of Centrum Veilige Sport.

  Is er een melding? Zorg voor laagdrempelige opvang van het slachtoffer en neem het slachtoffer serieus. Schakel de vertrouwenscontactpersoon in en werk samen met het Centrum Veilige Sport. In deze infographic staat duidelijk hoe je als bestuurder moet handelen. In de meldcode staat het proces voor bestuurders, sporters en bond beschreven.

• Ik wil mijn leden laten zien wat wij als club doen tegen grensoverschrijdend gedrag. Hoe doe ik dit?

  Het begint met het bekendmaken van het beleid van je club ten aanzien van grensoverschrijdend gedrag. Je vindt hier praktische tips hoe je over het beleid van je club communiceert met je leden.

  Het Centrum Veilige Sport Nederland heeft ook een campagne die je als club kunt gebruiken om te communiceren over grensoverschrijdend gedrag.

  Is een schreeuwende coach normaal? Mag een trainer een sporter knuffelen? Wordt een sporter geplaagd of gepest? Grensoverschrijdend gedrag herken je als je er met elkaar over praat. Voer een gesprek in jullie club over wat gewenst gedrag is en wanneer het over een grens gaat.

  Laat via je online communicatiekanalen eerst de korte film Start to Talk zien. Vervolgens kun je de campagne: ‘Ben je stil of praat je erover’ inzetten. Er zijn veel video’s die je kunt overnemen en posters die je kunt ophangen of digitaal kunt opnemen in je nieuwsbrief of overige ledencommunicatie.

  Voor het bestuur zijn er Awareness-sessies beschikbaar om met elkaar in gesprek te komen.

  Je kunt over dit onderwerp nooit te veel communiceren!

• Er is melding gedaan van grensoverschrijdend gedrag bij ons bestuur. Wat moeten we doen?

  Zorg voor laagdrempelige opvang van het slachtoffer en neem het slachtoffer serieus. In deze infographic staat duidelijk hoe je als bestuurder moet handelen.

  Schakel de vertrouwenscontactpersoon van de bond in en werk samen met het Centrum Veilige Sport. Meer in detail staat de gehele meldcode (voor bestuurders, sporters en bond) beschreven.

  Let op: Vanaf januari 2020 is er meldplicht voor bestuurders en begeleiders in het tuchtrecht als er een vermoeden is van seksuele intimidatie of misbruik. Begeleiders moeten zich melden bij het bestuur van de vereniging of de vertrouwenscontactpersoon van de bond. Bestuurders van de vereniging moeten zich melden bij de vertrouwenscontactpersoon van de bond of Centrum Veilige Sport.

• Hoe screen ik (KNGU) vrijwilligers?

  Alle vrijwilligers kun je een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) laten aanvragen. De overheid checkt of de vrijwilliger in het verleden delicten heeft gepleegd, die zijn functie als vrijwilliger in de weg staan. Meer informatie vind je op deze website.

  Vrijwilligers die lid zijn van de KNGU vallen ook automatisch onder het tuchtrecht van het Instituut Sport Rechtspraak (ISR). De KNGU is, net als vele andere sportbonden, bij het ISR aangesloten om meldingen door een externe partij, objectief te onderzoeken. Er volgt dan op basis van het tuchtrecht een uitspraak. 

  Soms zijn er bij een gymclub ook niet-KNGU leden actief als vrijwilliger. Vaak komen deze vrijwilligers ook in contact met jouw leden/ (jonge) sporters. Deze vrijwilligers vallen dus niet onder dit tuchtrecht. Dat maakt het opvolgen van een melding heel lastig. Hiervoor is een Verklaring Onderwerping Tuchtrecht (VOT) ontwikkeld. Dit document vraag je aan voor vrijwilligers die in aanraking komen met kwetsbare groepen maar die géén lid van de KNGU zijn. Door vrijwilligers dit document te laten ondertekenen, vallen ze onder het tuchtreglement van de KNGU/ het ISR. Meer info vind je op de site van Centrum Veilige Sport.

• Hoe vraag ik een VOG aan voor een vrijwilliger?

  Je kunt een gratis VOG aanvragen als je voldoet aan een aantal voorwaarden. Deze lees je terug op de site van het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport.

  Als je voldoet aan de voorwaarden doorloop je de volgende 5 stappen:

  1. Meld je vereniging aan via gratisvog.nl/aanmeldformulier. In geval van goedkeuring kun je stap 2 t/m 5 zetten. Bij een afwijzing van het CIBG kan je vereniging hulp inschakelen van NOC*NSF (vog@nocnsf.nl);
  2. Vraag e-Herkenning aan. E-Herkenning is te vergelijken met een DigiD, maar dan voor organisaties;
  3. Zet de VOG klaar voor de (beoogde) vrijwilligers. Via deze link zet je de aanvraag in gang. Je moet in 2.4 de juiste screeningsprofiel aanvinken. Voor VOG’s van begeleiders of vrijwilligers in de sport is het vooral noodzakelijk om risicogebied 8 (Personen) aan te vinken, gevolgd door nummer 84 (Belast met de zorg voor minderjarigen) en 85 (Belast met de zorg voor (hulpbehoevende) personen;
  4. Laat de vrijwilliger(s) de aanvraag afmaken. Degene die gescreend moet worden, krijgt een link om de rest van de gegevens in te vullen, logt in met DigiD en geeft akkoord;
  5. Laat de vrijwilliger(s) de VOG tonen.