Op 18 maart gaven Marieke van der Plas (algemeen directeur) en Mark Meijer (technisch directeur) een online update aan de pers. Deze periodieke sessies worden gebruikt om de media en betrokkenen bij te praten over de voortgang van de drie sporenaanpak sinds de zomer van 2020. Dit om zorgvuldig en transparant te zijn. Hieronder de actuele stand van zaken.

Drie sporenaanpak

Preventie en (na)zorg
In eerdere updates gaven we aan dat de KNGU als sportbond niet zelf (na)zorg kan leveren maar hiertoe samenwerken met professionele partners zoals Centrum Veilige Sport Nederland, Slachtofferhulp Nederland en Perspectief en Herstelbemiddeling. Dat zorgnetwerk wordt op basis van ervaringen in de praktijk verbeterd. Met Sporters Helpen Sporters vinden gesprekken plaats over de mogelijkheden voor (professioneel begeleid) lotgenotencontact. Daar waar nodig worden zaken meegenomen in het onafhankelijk onderzoek van Verinorm voor aanbevelingen rond meer passende (na)zorg in de toekomst. We zien in de praktijk dat dit nodig is gezien de specifieke (sport)context van de problematiek.

Om daadwerkelijk veranderingen te kunnen doorvoeren, is het belangrijk om ook lokaal, landelijk en internationaal in actie te zijn en blijven. Hieronder een greep uit de initiatieven en acties van afgelopen zes weken.

Landelijk en lokaal
Positieve sportcultuur is onderdeel van het in 2018 afgesloten Sportakkoord. Hiermee kregen de KNGU en KNVB een impuls met het landelijke project Pedagogische visie. Ook lokaal zijn inmiddels sportakkoorden gesloten. Helaas komt het thema positieve sportcultuur hierin relatief weinig voor (47% volgens het Mulier Instituut). Onlangs presenteerde de gemeente Amsterdam basiseisen sociale veiligheid voor alle Amsterdamse sportaanbieders als onderdeel van hun sportakkoord. Een mooi voorbeeld voor andere gemeenten.

Vanaf 18 maart starten verschillende  regionale werkconferenties over clubkadercoaching. Clubkadercoaches krijgen een belangrijke rol in het (tijdelijk) versterken van technisch kader op onder andere pedagogisch vlak. De KNGU is lid van de stuurgroep en actief betrokken bij de ontwikkeling van deze nieuwe rol. Zo wordt bekeken hoe de opleiding van de clubkadercoach in lijn kan worden gebracht met het pedagogisch A-B-C voor trainers/coaches. Ook de (duurzame) positionering van de clubkadercoaches in de driehoek club, gemeente, sportbond is onderwerp van gesprek.

Internationaal
In februari 2021 is namens een dertiental landen een brandbrief naar de FIG (wereldbond) gestuurd om in actie te komen met een werkgroep die aan de slag gaat met een strategisch plan hoe de gymsport op het hoogste niveau gezonder, veiliger en met meer plezier kan worden beoefend. De uitkomsten van de onderzoeken in verschillende landen kunnen hier een plek krijgen, daar waar het actie op internationaal vlak vraagt. Hierop kwam de volgende reactie:  ‘We may assure you that all EC members are enthusiastic about this new project as all of them are taking the issue of safeguarding very seriously. Our authorities are therefore in favour of having a new working group, or maybe even a new commission, dedicated to safeguarding. However, this project will have to be studied very carefully first in order to define the accurate objectives of this new body and to nominate its members. Further details will be provided to the Gymnastics Family in due time.‘

Cultuurverandering; pedagogische visie
De cultuurverandering in de gymsport is al een aantal jaar ‘werk in uitvoering’ onder de noemer pedagogische visie (2018/2019) en heeft voorlopig onze hoogste prioriteit. Dagelijks werken we met tijd en aandacht aan de realisatie van verandering. Het onafhankelijk onderzoek van Verinorm moet hieraan een versnelling geven, zoals in eerdere persupdates is aangegeven.

In 2019 is gestart met herijking van het opleidingenlandschap van de KNGU. In de vorige persupdate noemden we in dit kader onder andere de e-learning pedagogiek niveau 3 die samen met CIOS Nederland en NOC*NSF wordt ontwikkeld. Op dit moment bevinden we ons in de pilotfase. Het gaat binnen deze pilot om drie modules die in opleidingen in alle sporten toepasbaar zijn: pedagogiek, breed motorisch ontwikkelen en didactiek. Die modules vormen de fundamentele basis van wat een trainer-coach moet weten en kunnen.

Onderste steen boven – individuele contacten en meldingen
Van 21 juli 2020 t/m 10 maart 2021 zijn er 234 contacten geweest met het Centrum Veilige Sport Nederland of via de vertrouwenscontactpersonen van de KNGU. De vorige persupdate was op 15 februari 2021. Toen was sprake van 224 contacten. Het gaat tot nu toe om 157 beschuldigden over een periode van 35 jaar in breedte- en topsport.

Dit contact staat voor een zorg of (advies)vraag over, of ervaring met grensoverschrijdend gedrag in onze sport. Het kan bijvoorbeeld ook iemand van een club zijn die advies vraagt over een bepaalde casus of beleid. Als een melder wil dat er verder onderzoek wordt gedaan naar de beschuldigde, wordt het ISR ingeschakeld (een melder wordt dan doorverwezen naar het ISR en kan zelf naar het ISR gaan). Tot en met 10 maart 2021 zijn er 68 contacten door de KNGU of door het Centrum Veilige Sport Nederland (in overleg met de melder) doorgezet naar het ISR. Dat betekent niet dat er 68 beschuldigden worden onderzocht; meerdere meldingen/contacten kunnen over één beschuldigde gaan.

Op dit moment is het ISR bezig met meerdere (voor)onderzoeken waarin melders worden gehoord. Het ISR meldde op 20 december dat het ISR onderzoek doet naar zo'n 25 turntrainers. In een veertiental zaken is een aanzegging verstuurd naar de beschuldigde, dat betekent dat in deze zaken ook de beschuldigde op de hoogte is gesteld door de aanklager dat er een onderzoek is gestart. Bij deze personen bestaat op basis van de melding het vermoeden dat het reglement algemeen tuchtrecht d.d. 1 augustus 2020 of reglement seksuele intimidatie d.d. 1 april 2019 is overtreden. Bij algemene vragen over de procedure verwijzen wij naar het ISR.

Onderste steen boven – grootschalig onafhankelijk onderzoek
De publicatie was en is (uiterlijk) voorzien in het voorjaar. Door onvoorziene persoonlijke omstandigheden van een van de hoofdonderzoekers is het onderzoek enigszins vertraagd. Op dit moment wordt door Verinorm toegewerkt naar begin Q2, dus eind april 2021.

Olympisch programma 2.0

Coachstaf
Met het vertrek van bondscoach Gerben Wiersma kiest technisch directeur Mark Meijer ervoor om voorlopig geen ‘nieuwe’ bondscoach turnen dames aan te stellen. Bram van Bokhoven, de bondscoach turnen heren, wordt tot en met de Olympisch Spelen aangesteld als interim bondscoach turnen. Bram van Bokhoven is in de afgelopen periode al betrokken geweest bij de centrale training en is ervaren in de begeleiding van atleten bij grote toernooien waaronder de Spelen. De komende periode gaan Mark Meijer en Bram van Bokhoven gezamenlijk aan de slag met de invulling van de coachstaf.

Centrale training
De centrale training zal gedurende het Verinorm-onderzoek worden voortgezet. Zo ook de onafhankelijke waarneming door de Talentenacademie.

Europese kampioenschappen
Dames
De opzet in voorbereiding op de Olympisch Spelen, zoals de KNGU die voor ogen had, is door het uitvallen van de World Cup-wedstrijden volledig in het water gevallen. In overleg met de sporters en coaches was aan iedere atleet, in voorbereiding op de Spelen in Tokio, een hoogwaardige wedstrijd toebedeeld. Daar is nu alleen nog het Europees kampioenschap (van 21 t/m 25 april in Basel) van over. In overleg met coaches wordt bepaald wie er zullen afreizen naar Basel. Het EK staat bij de dames in het teken van de voorbereiding op de Olympische Spelen.

Heren
Het EK geldt als een belangrijk individueel prestatiemoment voor kwalificatie voor de Olympische Spelen op basis van de meerkampscore in de kwalificatiewedstrijd (tijdens het EK). De prioriteit ligt bij de mogelijke individuele plaatsing (laatste mogelijkheid voor een extra individueel ticket voor de mannen) voor de Spelen én op de voorbereiding van reeds gekwalificeerden voor de Spelen.

Voor de heren is de procedure als volgt:

• Het huidige kernteam is aangewezen als voorlopige trajectselectie voor het EK.
• Op 13 en 20 maart staan open kwalificatiewedstrijden op het programma om te kijken of er nog instroom van buiten het kernteam komt.
• De kwalificatiewedstrijden worden intern, dat wil zeggen zonder publiek, georganiseerd in verband met de coronamaatregelen.
• Na de wedstrijd op 20 maart volgt de aanwijzing van de definitieve trajectselectie.
• Op 22 maart is de nominatieve (voorlopige) inschrijving voor het EK.
• Op 9 april is de bekendmaking van de definitieve EK-afvaardiging.

Olympische Spelen
Tot en met 29 juni zijn er nog World Cup-wedstrijden gepland bijvoorbeeld in Doha waarvan de datum nog niet bekend is. Er zijn dus nog mogelijkheden voor plaatsing voor de Spelen. Na 29 juni is pas formeel bekend of Epke kan worden voorgedragen voor deelname aan de Spelen.

Overige wedstrijden
De komende periode staan de volgende wedstrijden op het programma:

• zaterdag 20 maart – open kwalificatie turnen heren voor het EK
• zaterdag 3 april – oefeninterland turnen dames
  Op dit moment wordt onderzocht wat de mogelijkheden zijn voor een livestream zodat geïnteresseerden de wedstrijden live kunnen volgen.
• Teamkwalificatie Olympische Spelen turnen dames
  Op zaterdag 12 juni en zaterdag 26 juni vinden de olympische kwalificatiemomenten plaats voor de samenstelling van het team dat afreist naar de Spelen van deze zomer.

Lees hier de update van de vorige bijeenkomst op 15 februari. Het volledige overzicht met alle updates vind je hier.