Op 8 december gaven Marieke van der Plas en Mark Meijer een update aan de pers. Deze maandelijkse sessies worden gebruikt om de media bij te praten over de voortgang van de drie sporenaanpak. Dit om zorgvuldig en transparant te zijn. Hieronder de actuele stand van zaken. 

Wetgevingsoverleg 30 november jl. 
Vorige week, maandag 30 november, is er tijdens het wetgevingsoverleg met de minister gesproken over onder andere de misstanden in het turnen. Het is goed dat hiervoor nogmaals aandacht werd gevraagd vanuit de Kamer. Meer specifiek heeft de minister een plan van aanpak beloofd op basis van uitkomsten van het Verinorm onderzoek, hetgeen we toejuichen. De minister wil dit nadrukkelijk samen doen met de sportsector. Zoals eerder aangegeven wil de KNGU dat er ook een breed samengestelde commissie komt voor het monitoren van de opvolging van de aanbevelingen. Zowel voor de gymsport als de sport als geheel.  

Drie sporenaanpak 

Zorg en preventie
De KNGU is in gesprek met de partners in het zorgnetwerk hoe slachtoffers beter geholpen kunnen worden. De behoefte van slachtoffers is uiteenlopend; de een wil zijn of haar verhaal kwijt, de ander zoekt de juiste hulp en zorg en weer een ander wil melding maken bij het ISR of meedenken over de toekomst. 

Als KNGU hebben we met het Instituut Sportrechtspraak (ISR) en Centrum Veilige Sport Nederland (CVSN) gesproken hoe zaken beter kunnen worden opgepakt, mede naar aanleiding van de klachten bij het ISR over de snelheid en zorgvuldigheid van procedures. Het ISR pakt dit eigenstandig op en heeft hier aandacht voor. Ook voor de communicatie vanuit het ISR. Wij hebben er vertrouwen in dat dit tot verbeteringen leidt. 

We zijn de voorbereidingen gestart voor een proces waarin het meedenken over de toekomst kan plaatsvinden. De herijking van talentontwikkeling en topsport turnen stond al in het jaarplan 2020 van de KNGU, maar wordt nu bewust vertraagd vanwege het Verinorm onderzoek. De aanbevelingen, die in het voorjaar 2021 worden verwacht, vormen een belangrijk richtsnoer in de herijking. Hierin wordt de KNGU professioneel begeleid met betrokkenheid van onder andere  (oud-)sporters c.q. ervaringsdeskundigen en experts - ook van buiten de (gym)sport. 

Het onderzoeksrapport van Verinorm tekent op hoofdlijnen (niet op persoonsniveau) de ervaringen, het verdriet en de pijn van slachtoffers op. Een belangrijke stap in de erkenning van wat er is gebeurd. Het is tevens onze spiegel voor de toekomst. Desalniettemin realiseert de KNGU zich dat bij slachtoffers het gevoel heerst om in de wachtkamer te zijn geplaatst terwijl zij juist degenen zijn geweest die de noodklok hebben geluid. Dat is niet gemakkelijk. De onderste steen moet boven komen en dit vraagt zorgvuldigheid van de onderzoekers. Parallel aan het grootschalig Verinorm onderzoek lopen de tuchtrechtelijke onderzoeken naar meldingen over (vermoedens van) misstanden rond personen. Ook hier gaat zorgvuldigheid boven snelheid en wordt een beroep gedaan op het geduld van alle betrokkenen. 

Om daadwerkelijk veranderingen te kunnen doorvoeren, is het belangrijk om ook lokaal, landelijk en internationaal in actie te komen. Hieronder een greep uit de initiatieven en acties van afgelopen maand.  

Lokaal; clubs 
In november zijn online sessies georganiseerd voor clubbestuurders over het herkennen van grensoverschrijdend gedrag. Hieruit blijkt dat meer praktische hulp nodig is. Het aanspreken van mensen op ongewenst gedrag blijft lastig. De KNGU en Centrum Veilige Sport Nederland helpen clubs met een concreet stappenplan. Om nog beter inzicht te krijgen in de uitdagingen waar clubs mee te maken hebben zodat gericht(er) actie kan worden ondernomen, ontwikkelt de KNGU in 2021 een clubscan; een interactief dashboard over onder andere een veilig en pedagogisch sportklimaat. Hiermee hebben clubs ook de mogelijkheid om zich te vergelijken met andere clubs in het netwerk. De ervaringen met het pedagogisch handboek nemen we hierin mee. De KNGU werkt hierin graag samen met gemeenten. 

Landelijk; NOC*NSF 
Daarnaast heeft de KNGU op de ALV van NOC*NSF opgeroepen tot een gezamenlijke structurele aanpak van grensoverschrijdend gedrag in de sport. Zowel preventief als in de nazorg en tuchtrechtelijk. Medio december wordt daar voor het eerst over gesproken, mede in voorbereiding op het aangekondigde plan van aanpak van de minister.  

Internationaal; FIG 
Op maandag 23 november heeft de KNGU als gastvrouw met acht andere landen (België, Canada, Denemarken, Finland, Ierland, IJsland, Noorwegen en Zweden) overleg gehad over wijzigingen die internationaal genomen kunnen worden om de gymsport wereldwijd veiliger en plezieriger te maken.  

Alle in de call aanwezige landen zijn van mening dat de steun van de FIG en internationale aanpassing van reglementen essentieel is om de gewenste cultuurverandering in de gymsport te kunnen bewerkstellingen. Een belangrijk gespreksonderwerp hierin was de verhoging van de junioren én senioren leeftijd van atleten. Zij zien, net als de KNGU, de uitdaging waar de sport voor staat en hebben de wens zich hier gezamenlijk voor in te zetten. Dat moet wel met een samenhangend pakket aan acties, zoals educatie en training op basis van LTAD (Long Term Atlete Development) en ondersteund vanuit de wetenschap én de atleten zelf. Daarnaast is het van groot belang het internationale draagvlak voor fundamentele veranderingen verder uit te breiden. Het volgende overleg staat medio januari gepland, met hopelijk meer landen. 

Cultuurverandering; project pedagogische visie 
De KNVB en de KNGU hebben sinds vorig jaar zomer een regisseur pedagogische visie in dienst die voortvarend aan de slag is met een fundamentele verandering van de sport. Volgende week verschijnt een gedrukte uitgave, een special, over dit thema. Het heeft de naam PEDAGOGIEK en wordt meegestuurd met het magazine The Connection. Op de website wordt ook een online versie van de thema-uitgave PEDAGOGIEK beschikbaar gesteld. 

Onderste steen boven – individuele contacten en meldingen
Van 21 juli t/m 27 november 2020 zijn er 192 contacten geweest met het Centrum Veilige Sport Nederland of via de vertrouwenscontactpersonen van de KNGU. In vergelijking met de vorige persupdate van 4 november jl. is dit een toename van 27. Het gaat tot nu toe om 143 beschuldigden over een periode van 35 jaar in breedte- en topsport, het merendeel van vóór 2012.  

Dit contact staat voor een zorg of vraag over, of ervaring met grensoverschrijdend gedrag in onze sport. Als een melder wil dat er verder onderzoek wordt gedaan naar de beschuldigde, wordt het ISR ingeschakeld (een melder wordt dan doorverwezen naar het ISR en kan zelf naar het ISR gaan). Tot en met 27 november 2020 zijn er 67 contacten door de KNGU of door het Centrum Veilige Sport Nederland (in overleg met de melder) doorgezet naar het ISR. Dat betekent niet dat er 67 beschuldigden worden onderzocht; meerdere meldingen/contacten kunnen over één beschuldigde. 

Op dit moment is het ISR bezig met meerdere (voor)onderzoeken waarin melders worden gehoord. In een tiental zaken is een aanzegging verstuurd naar de beschuldigde, dat betekent dat in deze zaken ook de beschuldigde op de hoogte is gesteld door de aanklager dat er een onderzoek is gestart. Bij deze personen bestaat op basis van de melding het vermoeden dat het reglement algemeen tuchtrecht d.d. 1 augustus 2020 mogelijk is overtreden. Het aantal ordemaatregelen staat nog steeds op twee. Deze zijn al bekend.  

Olympisch programma 2.0

Centrale training 
Sinds september wordt er met de selectie centraal getraind in de SportQube in Nijmegen. Hier zijn de sporters, coaches en de technische staf gastvrij ontvangen. Het heeft ervoor gezorgd dat op een goede manier de voorbereiding voor Tokio kon worden vervolgd. Vanaf woensdag 6 januari 2021 gaat de selectie trainen in de nieuwe topsport turnhal in Heerenveen. De centrale training duurt in ieder geval tot en met februari 2021.  

Onafhankelijke waarneming en mentale begeleiding 
De onafhankelijke waarneming met de Talentenacademie is verlengd tot eind februari omdat de resultaten van het Verinorm-onderzoek in het eerste kwartaal van volgend jaar komen. De onafhankelijke waarneming/coaching wordt heel positief door sporters en coaches ervaren en de Talentenacademie zal dit voortzetten in Heerenveen. De waarneming in Almelo is maandag 30 november jl. gestart. 

Samenwerking betrokken coaches 
De KNGU heeft de samenwerking met coaches Patrick Kiens en Frank Louter opgezegd. Dat betekent dat zij geen onderdeel meer uitmaken van het nationale topsportprogramma turnen dames. De beide coaches en besturen van de clubs, waar zij onder contract staan, zijn hierover geïnformeerd door de KNGU. Het besluit staat los van lopend (tucht)onderzoek en is in overleg met het KNGU-bestuur genomen. Lees hier het hele bericht.

Lees hier de update van de vorige bijeenkomst op 4 november.